Lijst emissiefactoren

De lijst CO2-emissiefactoren is per categorie of als totale lijst te bekijken. De lijst CO2-emissiefactoren is zelf geen instrument om CO2-uitstoot te berekenen, maar heeft als doel eenduidige basiscijfers te leveren voor CO2-instrumenten. Bij Instrumenten is een overzicht van rekentools te vinden, die gebruik maken van de lijst CO2-emissiefactoren. Hiermee kan eenvoudig de CO2-footprint van een organisatie of activiteit worden bepaald.

Lees meer over hoe deze lijst te gebruiken is en voor wie de lijst is bedoeld bij Hoe werkt het.

Wijzigingen in de lijsten CO2-emissiefactoren worden bijgehouden in het Wijzigingenoverzicht. De lijst is hier beschikbaar als download.

Laatste wijzigingen

Laatste update:

22 januari 2024

Belangrijkste wijzigingen:

  • Brandstoffen voertuigen: toelichting vernieuwd en enkele toevoegingen
  • Brandstoffen energiecentrales en individuele warmteopwekking: Gegevens vernieuwd voor aardgas
  • Elektriciteit: Gegevens vernieuwd voor elektriciteit
  • Warmtelevering: gegevens vernieuwd
  • Personenvervoer: Gegevens vernieuwd en toelichting gewijzigd

Totale lijst

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW) Kg CO2-eq/eenheid (TTW) Kg CO2-eq/eenheid (WTT) Bron Toelichting Datum
Brandstoffen voertuigen en schepen
Benzine (E10 blend) liter 2,821 2,176 0,645 [39], tabel 42 jan '23
Benzine (2015-2019 blend) liter 2,884 2,233 0,651 [33] jan '21
Benzine (fossiel) liter 3,073 2,414 0,659 [39], tabel 42 jan '23
Bio-ethanol (100%) liter 0,55 0,028 0,522 [39], tabel 42 jan '23
Benzinevervanger (E85) liter 0,928 0,386 0,542 [39], tabel 42 jan '23
Diesel (B7 blend) liter 3,256 2,468 0,787 [39], tabel 42 jan '23
Diesel (2015-2019 blend) liter 3,309 2,514 0,796 [33] jan '21
Diesel (fossiel) liter 3,468 2,652 0,816 [39], tabel 42 jan '23
Biodiesel (HVO) liter 0,347 0,032 0,314 [39], tabel 42 jan '23
Biodiesel (FAME) liter 0,437 0,031 0,406 [39], tabel 42 jan '23
GTL liter 3,268 2,465 0,803 [39], tabel 42 jan '23
CNG (aardgas) kg 2,608 2,255 0,353 [39], tabel 41 jan '23
Bio-CNG (groengas) kg 1,024 0,112 0,912 [39], tabel 41 jan '23
LNG kg 3,651 2,945 0,706 [33] jan '21
Bio-LNG kg 1,431 0,176 1,254 [33] jan '21
LPG liter 1,802 1,635 0,167 [39], tabel 42 jan '23
Waterstof grijs kg 12,516 0 12,516 [39], tabel 41 jan '24
Waterstof groen kg 1,14 0 1,14 [39], tabel 41 jan '24
Marine Diesel Oil (MDO) liter 3,436 2,719 0,717 [33] jan '21
Heavy Fuel Oil (HFO) liter 3,762 3,11 0,652 [33] jan '21
Kerosine (fossiel, jet A1) liter 3,203 2,507 0,696 [39], tabel 42 jan '23
Kerosine (bio, raapzaad) liter 1,628 0,018 1,609 [39], tabel 42 jan '23
Brandstoffen energiecentrales en individuele warmteopwekking
Stookolie liter vervallen jan '23
Ruwe aardolie kg 3,13 [1] jan '15
Orimulsion kg 2,118 [1] jan '15
Aargascondensaat kg 2,825 [1] jan '15
Petroleum kg 3,099 [1] jan '15
Leisteenolie kg 2,793 [1] jan '15
Ethaan kg 2,784 [1] jan '15
Nafta kg 3,225 [1] jan '15
Bitumen kg 3,381 [1] jan '15
Smeerolien kg 3,035 [1] jan '15
Petroleumcokes kg 3,432 [1] jan '15
Raffinaderijgrondstoffen kg 3,152 [1] jan '15
Raffinaderij gas kg 2,911 [1] jan '22
Chemisch restgas kg 2,793 [1] jan '22
Overige olien kg 2,947 [1] jan '15
Antraciet kg 2,88 [1] jan '15
Cokeskolen kg 2,688 [1] jan '15
Cokeskolen (cokeovens) kg 2,728 [1] jan '15
Cokeskolen (basismetaal) kg 2,568 [1] jan '15
Steenkool-bitumineus kg 2,299 [1] jan '24
Steenkool-sub-bitumineuze kg 1,816 [1] jan '15
Bruinkool kg 2,02 [1] jan '15
Bitumineuze leisteen kg 0,952 [1] jan '15
Turf kg 1,035 [1] jan '15
Steenkool en bruinkoolbriketten kg 2,018 [1] jan '15
Aardgas Nm3 2,134 1,779 0,355 [1] en [35] jan '24
Aardgas GJ 67,280 56,200 11,080 [35] jan '24
Propaan liter 1,725 1,53 0,195 [2] jan '15
Groengas (stortgas) Nm3 0,398 0 0,398 [6] jan '15
Groengas (covergisting) Nm3 1,039 0 1,039 [32] jan '20
Groengas (GFT-vergisting) Nm3 0,461 0 0,461 [32] jan '20
Groengas (RWZI-slib) Nm3 0,859 0 0,859 [32] jan '20
Groengas (gemiddeld) Nm3 0,723 0 0,723 [32] jan '20
Houtige biobrandstoffen uit Nederland Houtchips (NL) kg ds 0,062 0,009 0,053 [30] jan '19
Shreds (NL) kg ds 0,054 0,009 0,045 [30] jan '19
Pellets uit (droge) industrie reststroom (NL) kg ds 0,035 0,006 0,029 [30] jan '19
Pellets uit vers hout (NL) kg ds 0,556 0,006 0,55 [30] jan '19
Houtblokken (NL) kg ds 0,077 0,009 0,068 [30] jan '19
Elektriciteit
Stroometiket kWh nvt VARIABEL 0,058 [23], [42] jan '24
Grijze stroom kWh 0,536 0,448 0,088 [23], [42] jan '24
Stroom (onbekend) kWh 0,328 0,270 0,058 [23], [42] jan '24
Windkracht kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Waterkracht kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Zonne-energie kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Biomassa kWh 0,071 0 0,071 [23], [42] jan '24
Warmtelevering
Gemiddelde warmtenetten GJ 25,05 21,61 3,44 [38] en [25] jan '24
Restwarmte zonder bijstook GJ 8,8 7,9 0,9 [25] mei '16
Personenvervoer
Auto Brandstofsoort onbekend Gewichtsklasse onbekend voertuigkilometer 0,193 0,145 0,049 [9] jan '22
Benzine Klein voertuigkilometer 0,174 0,134 0,040 [9] jan '22
Benzine Middel voertuigkilometer 0,204 0,157 0,047 [9] jan '22
Benzine Groot voertuigkilometer 0,218 0,167 0,050 [9] jan '22
Benzine Hybride voertuigkilometer 0,144 0,111 0,033 [9] jan '22
Benzine plug-in hybride voertuigkilometer 0,124 0,084 0,040 [9] en [43] jan '24
Diesel Klein voertuigkilometer 0,166 0,126 0,040 [9] jan '22
Diesel Middel voertuigkilometer 0,180 0,136 0,043 [9] jan '22
Diesel Groot voertuigkilometer 0,203 0,154 0,049 [9] jan '22
Diesel Hybride voertuigkilometer 0,150 0,115 0,035 [9] jan '22
LPG Klein voertuigkilometer 0,145 0,132 0,013 [9] jan '22
LPG Middel voertuigkilometer 0,152 0,138 0,014 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Klein voertuigkilometer 0,129 0,112 0,017 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Middel voertuigkilometer 0,136 0,118 0,018 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Groot voertuigkilometer 0,170 0,147 0,023 [9] jan '22
Bio-CNG Gemiddeld voertuigkilometer 0,054 0,007 0,047 [9] jan '22
Bio-ethanol (E85) Gemiddeld voertuigkilometer 0,091 0,038 0,053 [9] jan '22
Biodiesel FAME 100% Gemiddeld voertuigkilometer 0,027 0,002 0,025 [9] jan '22
Biodiesel HVO 100% voertuigkilometer 0,018 0,002 0,016 [9] jan '22
Waterstof grijs Gemiddeld voertuigkilometer 0,112 0,000 0,112 [13] en [31] jan '19
Waterstof groen Gemiddeld voertuigkilometer 0,007 0,000 0,007 [13] en [31] jan '20
Batterij/Elektrisch Grijze stroom voertuigkilometer 0,109 0,00 0,109 [9] en [43] jan '24
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,067 0,000 0,067 [9] en [43] jan '24
Batterij/Elektrisch Groene stroom voertuigkilometer 0,003 0,000 0,003 [9] en [43] jan '24
Motor Benzine voertuigkilometer 0,146 0,113 0,033 [39], tabel 2 jan '23
Bromfiets Gemiddeld voertuigkilometer 0,080 0,064 0,016 [39], tabel 2 jan '24
Fiets Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,003 0,000 0,003 [39], tabel 2 jan '23
Minibus (max. 8 personen) Diesel voertuigkilometer 0,287 0,218 0,070 [39], tabel 2 jan '23
Diesel (gemiddeld) reizigerskilometer 0,120 0,091 0,029 [39], tabel 1 jan '23
Benzine voertuigkilometer vervallen jan '23
LPG voertuigkilometer vervallen jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,137 0,000 0,137 [39], tabel 2 jan '23
Toeringcar Diesel reizigerskilometer 0,019 0,014 0,004 [39], tabel 1 jan '23
Diesel voertuigkilometer 0,888 0,677 0,212 [39], tabel 2 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel reizigerskilometer 0,002 0,000 0,002 [39], tabel 1 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel voertuigkilometer 0,097 0,010 0,088 [39], tabel 2 jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix reizigerskilometer 0,008 0,000 0,008 [39], tabel 77 jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,404 0,000 0,404 [39], tabel 2 jan '23
OV algemeen Voertuigtype onbekend reizigerskilometer 0,020 0,016 0,004 [39], tabel 77 jan '23
Bus, Tram, Metro Gemiddeld reizigerskilometer 0,075 0,059 0,016 [39], tabel 77 jan '23
Trein Treintype onbekend reizigerskilometer 0,003 0,002 0,001 [39], tabel 77 jan '23
Diesel reizigerskilometer 0,089 0,068 0,021 [39], tabel 1 jan '23
Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Trein internationaal Elektrisch Gemiddelde stroommix reizigerskilometer 0,017 0,000 0,017 [39], tabel 77 jan '23
Bus Bus type onbekend reizigerskilometer 0,109 0,086 0,023 [39], tabel 77 jan '23
Diesel reizigerskilometer 0,129 0,098 0,031 [39], tabel 1 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel reizigerskilometer 0,015 0,002 0,013 [39], tabel 1 jan '23
Groengas reizigerskilometer 0,048 0,005 0,043 [39], tabel 1 jan '23
Brandstofcel/waterstof reizigerskilometer 0,089 0,000 0,089 [39], tabel 77 jan '23
Batterij/Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Metro Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Tram Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Veerboot reizigerskilometer 1,420 1,085 0,335 [39], tabel 1 jan '23
Vliegtuig < 700 km reizigerskilometer 0,234 0,202 0,032 [37] jan '22
700-2500 km reizigerskilometer 0,172 0,152 0,021 [37] jan '22
>2500 km reizigerskilometer 0,157 0,14 0,018 [37] jan '22
Gem. alle afstanden reizigerskilometer 0,182 0,16 0,022 [37] jan '22
Goederenvervoer
Bulk- en stukgoederen Bestelauto > 2 ton tonkilometer 1,326 1,005 0,321 [33], tabel 5 jan '21
Vrachtwagen vrachtwagen < 10 ton tonkilometer 0,363 0,275 0,088 [33], tabel 4 jan '21
vrachtwagen 10-20 ton tonkilometer 0,256 0,194 0,062 [33], tabel 4 jan '21
vrachtwagen > 20 ton plus aanhanger tonkilometer 0,105 0,08 0,025 [33], tabel 4 jan '21
zware trekker + oplegger tonkilometer 0,088 0,067 0,021 [33], tabel 4 jan '21
LZV tonkilometer 0,085 0,065 0,021 [33], tabel 4 jan '21
Trein Diesel tonkilometer 0,017 0,013 0,004 [33], tabel 16 jan '21
Elektrisch tonkilometer 0,009 0 0,009 [33], tabel 16 jan '21
Combinatie tonkilometer 0,011 0,004 0,008 [33] jan '21
Binnenvaart Klein, 300-600 ton (Spits-Kempenaar) tonkilometer 0,041 0,031 0,01 [33], tabel 24 jan '21
Gemiddeld, 1500-3000 ton (RHK-groot Rijnschip) tonkilometer 0,031 0,023 0,007 [33], tabel 24 jan '21
Groot, 5000-11000 ton (koppelverband-duwbak) tonkilometer 0,021 0,016 0,005 [33], tabel 24 jan '21
Gemiddelde binnenvaart
(RHKschip waal 1.537 ton en groot rijschip waal 3.013 ton)
tonkilometer 0,031 0,023 0,007 [33], tabel 24 jan '21
Zeevaart Kustvaart tonkilometer 0,022 0,018 0,004 [33], tabel 29 jan '21
Deep Sea tonkilometer 0,007 0,005 0,001 [33], tabel 29 jan '21
gemiddelde (berekend per tonkm) tonkilometer 0,007 0,005 0,001 [33], tabel 29 jan '21
Luchtvaart lange afstand tonkilometer 0,55 0,431 0,119 [33], tabel 35 jan '21
Containers Vrachtwagen > 20 ton tonkilometer 0,212 0,161 0,051 [33], tabel 7 jan '21
> 20 ton met aanhanger tonkilometer 0,122 0,093 0,029 [33], tabel 7 jan '21
Trekker met oplegger zwaar tonkilometer 0,121 0,092 0,029 [33], tabel 7 jan '21
LZV tonkilometer 0,109 0,083 0,02 [33], tabel 7 jan '21
Trein Diesel tonkilometer 0,027 0,02 0,007 [33], tabel 17 feb '21
Elektrisch tonkilometer 0,015 0 0,015 [33], tabel 17 feb '21
Combinatie tonkilometer 0,018 0,005 0,013 [33], tabel 17 feb '21
Binnenvaart 40 TEU (Neo Kemp) tonkilometer 0,054 0,041 0,013 [33], tabel 25 apr '23
96 TEU (Rijn Herne Kanaal) tonkilometer 0,052 0,039 0,013 [33], tabel 25 apr '23
208 TEU (Groot Rijnschip) tonkilometer 0,032 0,024 0,008 [33], tabel 25 jan '21
348 TEU (koppelverband) tonkilometer 0,027 0,02 0,007 [33], tabel 25 jan '21
Gemiddelde binnenvaart (Groot Rijschip 208 teu) tonkilometer 0,032 0,024 0,008 [33], tabel 25 jan '21
Zeevaart Kustvaart tonkilometer 0,032 0,026 0,006 [33], tabel 31 jan '21
Deep Sea tonkilometer 0,012 0,009 0,002 [33], tabel 31 jan '21
Gemiddelde tonkilometer 0,012 0,009 0,002 [33], tabel 31 jan '21
Koudemiddelen en overige emissies
1234yf kg 1 [41] okt '23
1234ze kg 1 [41] okt '23
R22 kg 1760 [41] okt '23
R23 kg 12400 [41] okt '23
R32 kg 677 [41] okt '23
R125 kg 3170 [41] okt '23
R134a kg 1300 [41] okt '23
R143a kg 4800 [41] okt '23
R290 propaan kg 3 [41] okt '23
R404a (44% R125; 52% R143a; 4% R134a) kg 3943 [41] okt '23
R407a (20% R32; 40% R125; 40% R134a) kg 1923 [41] okt '23
R407c (23% R32; 25% R125; 52% R134a) kg 1624 [41] okt '23
R407F (40% R134a, 30% R125a, 30% R32) kg 1674 [41] okt '23
R410a (50% R32; 50% R125) kg 1924 [41] okt '23
R417a (46,6% R125; 50% R134a; 3,4% butaan) kg 2127 [41] okt '23
R422d (65,1% R125; 31,5% R134a; 3,4% R600a) kg 2473 [41] okt '23
R438A (8,5% R-32, 45% R125, 44,2% R134a 1,7% R600, 0,6% R601a) kg 2059 [41] okt '23
R448A (blend van R32 (26%), R125 (26%), R134a (21%), R1234ze (7%) en R1234yf (20%) kg 1273 [41] okt '23
R449A (blend van R32 (24,3%), R125 (24,7%), R1234yf (25,3%) and R134a (25,7%)) kg 1282 [41] okt '23
R450A (blend van R134a (42%) en R1234ze (58%) kg 547 [41] okt '23
R452A (11% R-32, 59% R125, 30% R1234yf) kg 1945 [41] okt '23
R452B (blend van R32 (67%), R125 (7%) en R1234yf (26%)) kg 676 [41] okt '23
R507 (50% R143a; 50% R125) kg 3985 [41] okt '23
R513A (blend van 56% R1234yf and 44% R134a) kg 573 [41] okt '23
R600 butaan kg 3 [41] okt '23
R600a isobutaan kg 3 [41] okt '23
R601A isopentaan kg 5 [41] okt '23
R717 ammoniak kg 0 [41] okt '23
R744 CO2 kg 1 [41] okt '23
Methaan CH4 kg 28 [41] okt '23
Lachgas N2O kg 265 [41] okt '23
Zwavel Hexafluoride SF6 kg 23500 [41] okt '23

Brandstoffen voertuigen

In deze tabel staan CO2-emissiefactoren van brandstoffen die worden gebruikt voor vervoer. De factoren hebben betrekking op:

  • Het gebruik van de energiedrager. In het geval van vervoer worden deze ook wel tank-to-wheel (TTW) emissies genoemd. Het gaat hier dus om de productie van arbeid (bijvoorbeeld de omzetting van elektriciteit in beweging).
  • De productie van de energiedrager (voorketen). In het geval van vervoer worden deze ook wel de well-to-tank (WTT) emissies genoemd. Het gaat hier om de processen bij de conversie van energiebron naar energiedrager, bijvoorbeeld raffinage van olie.
  • De optelsom van beide ketenonderdelen: Het gebruik van energie + de voorketen; well-to-wheel (WTW) emissies.

Het is afhankelijk van het doel van de CO2-inventaris of men alleen de tank-to-wheel emissiefactor hanteert of de well-to-wheel emissiefactor. In het laatste geval is het transparant om de twee onderdelen van de factor beiden te noemen.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Brandstoffen voertuigen en schepen Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW)

Totaal

Kg CO2-eq/eenheid (TTW)

Energiegebruik

Kg CO2-eq/eenheid (WTT)

Energieproductie

Bron Toelichting Datum
Benzine (E10 blend) liter 2,821 2,176 0,645 [39], tabel 42 jan '23
Benzine (2015-2019 blend) liter 2,884 2,233 0,651 [33] jan '21
Benzine (fossiel) liter 3,073 2,414 0,659 [39], tabel 42 jan '23
Bio-ethanol (100%) liter 0,55 0,028 0,522 [39], tabel 42 jan '23
Benzinevervanger (E85) liter 0,928 0,386 0,542 [39], tabel 42 jan '23
Diesel (B7 blend) liter 3,256 2,468 0,787 [39], tabel 42 jan '23
Diesel (2015-2019 blend) liter 3,309 2,514 0,796 [33] jan '21
Diesel (fossiel) liter 3,468 2,652 0,816 [39], tabel 42 jan '23
Biodiesel (HVO) liter 0,347 0,032 0,314 [39], tabel 42 jan '23
Biodiesel (FAME) liter 0,437 0,031 0,406 [39], tabel 42 jan '23
GTL liter 3,268 2,465 0,803 [39], tabel 42 jan '23
CNG (aardgas) kg 2,608 2,255 0,353 [39], tabel 41 jan '23
Bio-CNG (groengas) kg 1,024 0,112 0,912 [39], tabel 41 jan '23
LNG kg 3,651 2,945 0,706 [33] jan '21
Bio-LNG kg 1,431 0,176 1,254 [33] jan '21
LPG liter 1,802 1,635 0,167 [39], tabel 42 jan '23
Waterstof grijs kg 12,516 0 12,516 [39], tabel 41 jan '24
Waterstof groen kg 1,14 0 1,14 [39], tabel 41 jan '24
Marine Diesel Oil (MDO) liter 3,436 2,719 0,717 [33] jan '21
Heavy Fuel Oil (HFO) liter 3,762 3,11 0,652 [33] jan '21
Kerosine (fossiel, jet A1) liter 3,203 2,507 0,696 [39], tabel 42 jan '23
Kerosine (bio, raapzaad) liter 1,628 0,018 1,609 [39], tabel 42 jan '23

Brandstoffen energieopwekking

In deze tabel staan CO2-emissiefactoren van brandstoffen die gebruikt worden in energiecentrales of gebouwgebonden installaties, voor de opwekking van elektriciteit en/of warmte. Hier wordt onderscheid gemaakt in:

  • Een factor die betrekking heeft op de CO2-emissies door het gebruik van energiedragers in een energiecentrale (oftewel de productie van de energie in de vorm van elektriciteit en/of warmte. Deze wordt ook wel ’tank-to-wheel’ (TTW) genoemd.
  • Een factor die betrekking heeft op de voorketen; productie en winning van de energiedrager. Deze wordt ook wel ‘well-to-tank’ (WTT) genoemd.
  • De optelsom van de emissies in beide ketenonderdelen; de ‘well-to-wheel’ (WTW) emissies.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Brandstoffen energiecentrales en individuele warmteopwekking Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW)

Totaal

Kg CO2-eq/eenheid (TTW)

Conversie

Kg CO2-eq/eenheid (WTT)

Productie brandstof(fen)

Bron Toelichting Datum
Stookolie liter vervallen jan '23
Ruwe aardolie kg 3,13 [1] jan '15
Orimulsion kg 2,118 [1] jan '15
Aargascondensaat kg 2,825 [1] jan '15
Petroleum kg 3,099 [1] jan '15
Leisteenolie kg 2,793 [1] jan '15
Ethaan kg 2,784 [1] jan '15
Nafta kg 3,225 [1] jan '15
Bitumen kg 3,381 [1] jan '15
Smeerolien kg 3,035 [1] jan '15
Petroleumcokes kg 3,432 [1] jan '15
Raffinaderijgrondstoffen kg 3,152 [1] jan '15
Raffinaderij gas kg 2,911 [1] jan '22
Chemisch restgas kg 2,793 [1] jan '22
Overige olien kg 2,947 [1] jan '15
Antraciet kg 2,88 [1] jan '15
Cokeskolen kg 2,688 [1] jan '15
Cokeskolen (cokeovens) kg 2,728 [1] jan '15
Cokeskolen (basismetaal) kg 2,568 [1] jan '15
Steenkool-bitumineus kg 2,299 [1] jan '24
Steenkool-sub-bitumineuze kg 1,816 [1] jan '15
Bruinkool kg 2,02 [1] jan '15
Bitumineuze leisteen kg 0,952 [1] jan '15
Turf kg 1,035 [1] jan '15
Steenkool en bruinkoolbriketten kg 2,018 [1] jan '15
Aardgas Nm3 2,134 1,779 0,355 [1] en [35] jan '24
Aardgas GJ 67,280 56,200 11,080 [35] jan '24
Propaan liter 1,725 1,53 0,195 [2] jan '15
Groengas (stortgas) Nm3 0,398 0 0,398 [6] jan '15
Groengas (covergisting) Nm3 1,039 0 1,039 [32] jan '20
Groengas (GFT-vergisting) Nm3 0,461 0 0,461 [32] jan '20
Groengas (RWZI-slib) Nm3 0,859 0 0,859 [32] jan '20
Groengas (gemiddeld) Nm3 0,723 0 0,723 [32] jan '20
Houtige biobrandstoffen uit Nederland Houtchips (NL) kg ds 0,062 0,009 0,053 [30] jan '19
Shreds (NL) kg ds 0,054 0,009 0,045 [30] jan '19
Pellets uit (droge) industrie reststroom (NL) kg ds 0,035 0,006 0,029 [30] jan '19
Pellets uit vers hout (NL) kg ds 0,556 0,006 0,55 [30] jan '19
Houtblokken (NL) kg ds 0,077 0,009 0,068 [30] jan '19


Elektriciteit

In onderstaande tabel staan CO2-emissiefactoren van het gebruik van elektriciteit uit specifieke energiebronnen. Elektriciteitsgebruik veroorzaakt geen directe emissies bij gebruik. De factoren die genoemd staan betreffen:

  • De CO2-emissies bij de productie van elektriciteit; conversie ofwel ’tank-to-wheel’ (TTW) emissies.
  • De CO2-emissies bij de productie van de energiedragers die de elektriciteitscentrale gebruikt; productie brandstoffen oftewel ‘well-to-tank’ (WTT) emissies.
  • De optelsom van de emissies in beide ketenonderdelen; de ‘well-to-wheel’ (WTW) emissies.

De cijfers zijn inclusief distributieverliezen.

De emissiefactor van elektriciteit is sterk afhankelijk van de bron. Zoek voor het berekenen van uw footprint uit welk soort elektriciteit u gebruikt.

Bronnen van stroom:

Heeft u grijze stroom, gebruik dan de gemiddelde factor voor grijze stroom.

Het is nauwkeuriger om de CO2-emissiefactor te gebruiken, die de leverancier van grijze stroom rapporteert op het stroometiket. In de praktijk is dit echter niet gangbaar, omdat het stroometiket per periode varieert en CO2-footprints hierdoor over de jaren heen niet meer goed vergelijkbaar en analyseerbaar zijn. De meeste CO2-berekeningsinstrumenten rekenen dan ook alleen met de gemiddelde factor voor grijze stroom.

Let op: De CO2-emissiefactor op het stroometiket is exclusief de emissies in de voorketen. De voorketen bestaat uit het produceren, inzamelen, voorbehandelen en vervoeren van de brandstof voor de centrale.

Heeft u groene stroom, kijk dan goed op het stroometiket. Hierop staat de herkomst en de bron van de geleverde groene stroom (de zogenaamde Garantie van Oorsprong (GvO)). Vermeld deze bron en herkomst duidelijk in rapportages.

Let op: Het is heden gangbaar om aan uit het buitenland geïmporteerde GVO’s van groene stroom de CO2-emissiefactor van grijze stroom toe te kennen, omdat deze import van GVO’s geen bijdrage levert aan de vergroening van de elektriciteitsproductie in Nederland. Alleen bij Nederlandse groene stroom rekent u met de CO2-emissiefactor die in onderstaande lijst staat. De CO2-prestatieladder schrijft dat voor en de meeste CO2-berekeningsinstrumenten passen deze berekeningswijze toe. Deze denkwijze is gebaseerd op voortschrijdend inzicht en wijkt af van internationale politieke afspraken.

Is de bron van uw stroom onbekend en niet te achterhalen, bijvoorbeeld als deze door een derde wordt ingekocht, dan kan de emissiefactor voor ‘onbekende stroom’ gekozen worden. Gebruik van deze factor dient echter zoveel mogelijk vermeden te worden.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Elektriciteit Eenheid Kg CO2-eq/eenheid
Totaal WTW
Kg CO2-eq/eenheid productie elektriciteit (TTW) Kg CO2-eq/eenheid
Productie brandstof(fen) (WTT)
Bron Toelichting Datum
Stroometiket kWh nvt VARIABEL 0,058 [23], [42] jan '24
Grijze stroom kWh 0,536 0,448 0,088 [23], [42] jan '24
Stroom (onbekend) kWh 0,328 0,270 0,058 [23], [42] jan '24
Windkracht kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Waterkracht kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Zonne-energie kWh 0 0 0 [23], [42] jan '24
Biomassa kWh 0,071 0 0,071 [23], [42] jan '24

Warmtelevering

In onderstaande tabel staan CO2-emissiefactoren voor geleverde warmte. Het betreft warmte die wordt opgewekt door derden en getransporteerd middels een warmtenet. De emissiefactor is gegeven per bron en opgesplitst in:

  • Directe CO2-emissies bij de productie van de warmte (directe emissies oftewel TTW). Hierbij horen ook de emissies van benodigde ‘bijstook’ met aardgas (wanneer er op piekmomenten niet voldoende hernieuwbare energie, biogeen afval of fossiele restwarmte beschikbaar is).
  • Indirecte CO2-emissies bij de productie van de energiedragers, het transport van de warmte door het net én een verrekening van de elektrische energie die verloren gaat door het aftappen van de warmte bij een STEG of AVI (indirecte emissies oftewel WTT).
  • De optelsom van de emissies in beide ketenonderdelen (totaal oftewel WTW).

 

De emissiefactor van warmte is sterk afhankelijk van de bron, omdat je als klant daar geen invloed op hebt presenteren wij een gemiddeld getal voor alle warmtenetten in Nederland.

 

Bronnen van warmte:

De meeste warmte die via een warmtenet geleverd wordt, is afkomstig van STEG-centrales of kleinschalige WKK-installaties. Deze centrales en WKK-installaties maken gebruik van aardgas en onttrekken met behulp van warmtekrachtkoppeling (WKK) warmte aan de elektriciteitsproductie. Helaas daalt hierdoor het rendement van de elektriciteitsopwekking, maar toch wordt zo efficiënter omgegaan met fossiele brandstof.

Er is ook warmte waarbij niet direct fossiele brandstoffen ingezet worden. Hierbij kan het gaan om aardwarmte (geothermie), warmte uit de verbranding van biomassa (met name houtbrandstof en biogeen afval) of warmte die vrijkomt bij afvalverbranding (AVI) of restwarmte uit industriële processen. Ook deze soorten warmte veroorzaken CO2-uitstoot.

Warmtebedrijven zetten steeds meer hernieuwbare energiebronnen in, waardoor de emissiefactor langzaam daalt.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Warmtelevering Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW)

Totaal

Kg CO2-eq/eenheid
Conversie (direct)
Kg CO2-eq/eenheid
Productie (indirect) brandstof(fen)
Bron Toelichting Datum
Gemiddelde warmtenetten GJ 25,05 21,61 3,44 [38] en [25] jan '24
Restwarmte zonder bijstook GJ 8,8 7,9 0,9 [25] mei '16

Personenvervoer

De totale uitstoot van broeikasgassen wordt berekend door de gebruikte hoeveelheid brandstof(fen) en/of elektriciteit (in eenheden als liter, kg of kWh) van de gebruikte vervoersopties te vermenigvuldigen met de factoren uit de desbetreffende categorie (brandstoffen voertuigenelektriciteit). Deze berekeningen zijn het meest exact, omdat het reële waarden zijn: het brandstof en/of elektriciteitsverbruik van voertuigen zoals die gemeten zijn in de praktijk.

Als er geen gegevens m.b.t. het energiegebruik voorhanden zijn kan de uitstoot geschat worden met behulp van onderstaande factoren uit de categorie personenvervoer.

De uitstoot van broeikasgassen door personenvervoer wordt berekend door het aantal reizigerskilometers te vermenigvuldigen met de emissiefactoren uit de categorie personenvervoer. Een reizigerskilometer is een eenheid voor de afstand die een individuele reiziger met een bepaald vervoermiddel aflegt. Bij personenauto’s moet dus elke individuele reisafstand vermenigvuldigd worden met de factor uit de categorie personenvervoer.  Om de uitstoot per reizigerskilometer uit te rekenen kan vervolgens worden gedeeld door het aantal inzittenden.

In deze tabel staan CO2-emissiefactoren per vervoersmodaliteit voor personenvervoer. De factoren hebben betrekking op:

  • De directe emissie bij gebruik van het vervoermiddel; ook wel ’tank-to-wheel’ (TTW) emissies genoemd).
  • De indirecte emissies bij de productie van de brandstof; ook ‘well-to-tank’ (WTT) emissies genoemd).
  • De optelsom van beide ketenonderdelen; Well-to-Wheel (WTW) genoemd.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Personenvervoer Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW)

TOTAAL (Well to Wheel)

Kg CO2-eq/eenheid (TTW)

Tank to Wheel

Kg CO2-eq/eenheid (WTT)

Well to Tank

Bron Toelichting Datum
Auto Brandstofsoort onbekend Gewichtsklasse onbekend voertuigkilometer 0,193 0,145 0,049 [9] jan '22
Benzine Klein voertuigkilometer 0,174 0,134 0,040 [9] jan '22
Benzine Middel voertuigkilometer 0,204 0,157 0,047 [9] jan '22
Benzine Groot voertuigkilometer 0,218 0,167 0,050 [9] jan '22
Benzine Hybride voertuigkilometer 0,144 0,111 0,033 [9] jan '22
Benzine plug-in hybride voertuigkilometer 0,124 0,084 0,040 [9] en [43] jan '24
Diesel Klein voertuigkilometer 0,166 0,126 0,040 [9] jan '22
Diesel Middel voertuigkilometer 0,180 0,136 0,043 [9] jan '22
Diesel Groot voertuigkilometer 0,203 0,154 0,049 [9] jan '22
Diesel Hybride voertuigkilometer 0,150 0,115 0,035 [9] jan '22
LPG Klein voertuigkilometer 0,145 0,132 0,013 [9] jan '22
LPG Middel voertuigkilometer 0,152 0,138 0,014 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Klein voertuigkilometer 0,129 0,112 0,017 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Middel voertuigkilometer 0,136 0,118 0,018 [9] jan '22
Aardgas/ CNG Groot voertuigkilometer 0,170 0,147 0,023 [9] jan '22
Bio-CNG Gemiddeld voertuigkilometer 0,054 0,007 0,047 [9] jan '22
Bio-ethanol (E85) Gemiddeld voertuigkilometer 0,091 0,038 0,053 [9] jan '22
Biodiesel FAME 100% Gemiddeld voertuigkilometer 0,027 0,002 0,025 [9] jan '22
Biodiesel HVO 100% voertuigkilometer 0,018 0,002 0,016 [9] jan '22
Waterstof grijs Gemiddeld voertuigkilometer 0,112 0,000 0,112 [13] en [31] jan '19
Waterstof groen Gemiddeld voertuigkilometer 0,007 0,000 0,007 [13] en [31] jan '20
Batterij/Elektrisch Grijze stroom voertuigkilometer 0,109 0,00 0,109 [9] en [43] jan '24
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,067 0,000 0,067 [9] en [43] jan '24
Batterij/Elektrisch Groene stroom voertuigkilometer 0,003 0,000 0,003 [9] en [43] jan '24
Motor Benzine voertuigkilometer 0,146 0,113 0,033 [39], tabel 2 jan '23
Bromfiets Gemiddeld voertuigkilometer 0,080 0,064 0,016 [39], tabel 2 jan '24
Fiets Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,003 0,000 0,003 [39], tabel 2 jan '23
Minibus (max. 8 personen) Diesel voertuigkilometer 0,287 0,218 0,070 [39], tabel 2 jan '23
Diesel (gemiddeld) reizigerskilometer 0,120 0,091 0,029 [39], tabel 1 jan '23
Benzine voertuigkilometer vervallen jan '23
LPG voertuigkilometer vervallen jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,137 0,000 0,137 [39], tabel 2 jan '23
Toeringcar Diesel reizigerskilometer 0,019 0,014 0,004 [39], tabel 1 jan '23
Diesel voertuigkilometer 0,888 0,677 0,212 [39], tabel 2 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel reizigerskilometer 0,002 0,000 0,002 [39], tabel 1 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel voertuigkilometer 0,097 0,010 0,088 [39], tabel 2 jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix reizigerskilometer 0,008 0,000 0,008 [39], tabel 77 jan '23
Batterij/Elektrisch Gemiddelde stroommix voertuigkilometer 0,404 0,000 0,404 [39], tabel 2 jan '23
OV algemeen Voertuigtype onbekend reizigerskilometer 0,020 0,016 0,004 [39], tabel 77 jan '23
Bus, Tram, Metro Gemiddeld reizigerskilometer 0,075 0,059 0,016 [39], tabel 77 jan '23
Trein Treintype onbekend reizigerskilometer 0,003 0,002 0,001 [39], tabel 77 jan '23
Diesel reizigerskilometer 0,089 0,068 0,021 [39], tabel 1 jan '23
Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Trein internationaal Elektrisch Gemiddelde stroommix reizigerskilometer 0,017 0,000 0,017 [39], tabel 77 jan '23
Bus Bus type onbekend reizigerskilometer 0,109 0,086 0,023 [39], tabel 77 jan '23
Diesel reizigerskilometer 0,129 0,098 0,031 [39], tabel 1 jan '23
Diesel HVO100/biodiesel reizigerskilometer 0,015 0,002 0,013 [39], tabel 1 jan '23
Groengas reizigerskilometer 0,048 0,005 0,043 [39], tabel 1 jan '23
Brandstofcel/waterstof reizigerskilometer 0,089 0,000 0,089 [39], tabel 77 jan '23
Batterij/Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Metro Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Tram Elektrisch Groene stroom reizigerskilometer 0,000 0,000 0,000 [39], tabel 77 jan '23
Veerboot reizigerskilometer 1,420 1,085 0,335 [39], tabel 1 jan '23
Vliegtuig < 700 km reizigerskilometer 0,234 0,202 0,032 [37] jan '22
700-2500 km reizigerskilometer 0,172 0,152 0,021 [37] jan '22
>2500 km reizigerskilometer 0,157 0,140 0,018 [37] jan '22
Gem. alle afstanden reizigerskilometer 0,182 0,160 0,022 [37] jan '22

Goederenvervoer

De totale uitstoot van broeikasgassen wordt bij voorkeur berekend door de gebruikte hoeveelheid brandstof(fen) en/of elektriciteit (in eenheden als liter, kg of kWh) van de gebruikte vervoersopties te vermenigvuldigen met de factoren uit de desbetreffende categorie (brandstoffen voertuigen, elektriciteit). Deze berekeningen zijn het meest exact, omdat deze gebaseerd zijn op het daadwerkelijke brandstofverbruik. Als er geen gegevens m.b.t. het brandstofverbruik voorhanden zijn, kan de uitstoot geschat worden met behulp van de factoren uit onderstaande categorie goederenvervoer.

De uitstoot van broeikasgassen door goederenvervoer kunt u berekenen door het aantal tonkilometers te vermenigvuldigen met de emissiefactor van het betreffende vervoersmiddel. Een tonkilometer is 1 ton goederen dat 1 km in een bepaald transportmiddel aflegt.

De onderstaande emissies per tonkilometer zijn berekend middels een schatting van de gemiddelde belading van het type vrachtvervoer (modaliteit), een gemiddelde (weg)situatie en het gemiddelde percentage productieve kilometers cq. leegrijden van de bepaalde modaliteit. De cijfers gaan uit van de werkelijk afgelegde afstand met het vervoermiddel (niet op basis van vogelvlucht afstanden). Voor- en natransport is niet meegenomen in de emissiecijfers.
Er wordt tevens onderscheid gemaakt tussen zogenaamd bulk- en stukgoederen aan de ene kant en containervervoer aan de andere kant, omdat de beladingsgraad en het aantal productieve kilometers tussen beide soorten vervoer sterk kan verschillen. In het bulk- en stukgoederenvervoer gaat het over het algemeen om los gestorte goederen (bulk) en goederen die direct op of in een vrachtwagen geladen worden (grote constructies, pallet en pakketvervoer), waarbij het laadvermogen veelal bepaalt hoeveel goederen geladen kunnen worden. In het containervervoer vormt het laadvolume de bepalende factor. Het gemiddelde gewicht van een volle 20 voetscontainer (1 TEU) is 10,5 ton.

N.B: De lijst gaat zoveel mogelijk uit van gemiddelde waarden om de hanteerbaarheid te vergroten. Voor meer exacte (bijv. zogenaamde modal shift-) berekeningen verwijzen we naar het brondocument.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Goederenvervoer Eenheid Kg CO2-eq/eenheid (WTW)

TOTAAL (Well to Wheel)

Kg CO2-eq/eenheid (TTW)

Tank to Wheel

Kg CO2-eq/eenheid (WTT)

Well to Tank

Bron Toelichting Datum
Bulk- en stukgoederen Bestelauto > 2 ton tonkilometer 1,326 1,005 0,321 [33], tabel 5 jan '21
Vrachtwagen vrachtwagen < 10 ton tonkilometer 0,363 0,275 0,088 [33], tabel 4 jan '21
vrachtwagen 10-20 ton tonkilometer 0,256 0,194 0,062 [33], tabel 4 jan '21
vrachtwagen > 20 ton plus aanhanger tonkilometer 0,105 0,08 0,025 [33], tabel 4 jan '21
zware trekker + oplegger tonkilometer 0,088 0,067 0,021 [33], tabel 4 jan '21
LZV tonkilometer 0,085 0,065 0,021 [33], tabel 4 jan '21
Trein Diesel tonkilometer 0,017 0,013 0,004 [33], tabel 16 jan '21
Elektrisch tonkilometer 0,009 0 0,009 [33], tabel 16 jan '21
Combinatie tonkilometer 0,011 0,004 0,008 [33] jan '21
Binnenvaart Klein, 300-600 ton (Spits-Kempenaar) tonkilometer 0,041 0,031 0,01 [33], tabel 24 jan '21
Gemiddeld, 1500-3000 ton (RHK-groot Rijnschip) tonkilometer 0,031 0,023 0,007 [33], tabel 24 jan '21
Groot, 5000-11000 ton (koppelverband-duwbak) tonkilometer 0,021 0,016 0,005 [33], tabel 24 jan '21
Gemiddelde binnenvaart
(RHKschip waal 1.537 ton en groot rijschip waal 3.013 ton)
tonkilometer 0,031 0,023 0,007 [33], tabel 24 jan '21
Zeevaart Kustvaart tonkilometer 0,022 0,018 0,004 [33], tabel 29 jan '21
Deep Sea tonkilometer 0,007 0,005 0,001 [33], tabel 29 jan '21
gemiddelde (berekend per tonkm) tonkilometer 0,007 0,005 0,001 [33], tabel 29 jan '21
Luchtvaart lange afstand tonkilometer 0,55 0,431 0,119 [33], tabel 35 jan '21
Containers Vrachtwagen > 20 ton tonkilometer 0,212 0,161 0,051 [33], tabel 7 jan '21
> 20 ton met aanhanger tonkilometer 0,122 0,093 0,029 [33], tabel 7 jan '21
Trekker met oplegger zwaar tonkilometer 0,121 0,092 0,029 [33], tabel 7 jan '21
LZV tonkilometer 0,109 0,083 0,02 [33], tabel 7 jan '21
Trein Diesel tonkilometer 0,027 0,02 0,007 [33], tabel 17 feb '21
Elektrisch tonkilometer 0,015 0 0,015 [33], tabel 17 feb '21
Combinatie tonkilometer 0,018 0,005 0,013 [33], tabel 17 feb '21
Binnenvaart 40 TEU (Neo Kemp) tonkilometer 0,054 0,041 0,013 [33], tabel 25 apr '23
96 TEU (Rijn Herne Kanaal) tonkilometer 0,052 0,039 0,013 [33], tabel 25 apr '23
208 TEU (Groot Rijnschip) tonkilometer 0,032 0,024 0,008 [33], tabel 25 jan '21
348 TEU (koppelverband) tonkilometer 0,027 0,02 0,007 [33], tabel 25 jan '21
Gemiddelde binnenvaart (Groot Rijschip 208 teu) tonkilometer 0,032 0,024 0,008 [33], tabel 25 jan '21
Zeevaart Kustvaart tonkilometer 0,032 0,026 0,006 [33], tabel 31 jan '21
Deep Sea tonkilometer 0,012 0,009 0,002 [33], tabel 31 jan '21
Gemiddelde tonkilometer 0,012 0,009 0,002 [33], tabel 31 jan '21

Koudemiddelen en overige emissies

In deze tabel staan enkele chemische stoffen en mengsels die o.a. als koelmiddel gebruikt worden en waarvan bekend is dat ze bijdragen aan het broeikaseffect als ze in het milieu terecht komen. De bijdrage aan het broeikaseffect wordt in de tabel uitgedrukt in CO2-equivalenten. Gebruik deze factoren alleen als het betreffende koelmiddel naar de atmosfeer weggelekt is.

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

Koudemiddelen en overige emissies Samenstelling Eenheid Kg CO2-eq/eenheid koudemiddel (WTW) Kg CO2-eq/eenheid (TTW) Kg CO2-eq/eenheid (WTT) Bron Toelichting Datum
1234yf kg 1 [41] okt '23
1234ze kg 1 [41] okt '23
R22 kg 1760 [41] okt '23
R23 kg 12400 [41] okt '23
R32 kg 677 [41] okt '23
R125 kg 3170 [41] okt '23
R134a kg 1300 [41] okt '23
R143a kg 4800 [41] okt '23
R245fa kg 858 [41] okt '23
R290 propaan kg 3 [41] okt '23
R404a (44% R125; 52% R143a; 4% R134a) kg 3943 [41] okt '23
R407a (20% R32; 40% R125; 40% R134a) kg 1923 [41] okt '23
R407c (23% R32; 25% R125; 52% R134a) kg 1624 [41] okt '23
R407F (40% R134a, 30% R125a, 30% R32) kg 1674 [41] okt '23
R410a (50% R32; 50% R125) kg 1924 [41] okt '23
R417a (46,6% R125; 50% R134a; 3,4% butaan) kg 2127 [41] okt '23
R422d (65,1% R125; 31,5% R134a; 3,4% R600a) kg 2473 [41] okt '23
R438A (8,5% R-32, 45% R125, 44,2% R134a 1,7% R600, 0,6% R601a) kg 2059 [41] okt '23
R448A (blend van R32 (26%), R125 (26%), R134a (21%), R1234ze (7%) en R1234yf (20%) kg 1273 [41] okt '23
R449A (blend van R32 (24,3%), R125 (24,7%), R1234yf (25,3%) and R134a (25,7%)) kg 1282 [41] okt '23
R450A (blend van R134a (42%) en R1234ze (58%) kg 547 [41] okt '23
R452A (11% R-32, 59% R125, 30% R1234yf) kg 1945 [41] okt '23
R452B (blend van R32 (67%), R125 (7%) en R1234yf (26%)) kg 676 [41] okt '23
R507 (50% R143a; 50% R125) kg 3985 [41] okt '23
R513A (blend van 56% R1234yf and 44% R134a) kg 573 [41] okt '23
R600 butaan kg 3 [41] okt '23
R600a isobutaan kg 3 [41] okt '23
R601A isopentaan kg 5 [41] okt '23
R717 ammoniak kg 0 [41] okt '23
R744 CO2 kg 1 [41] okt '23
R1233zd kg 1 [41]
Methaan CH4 kg 28 [41] okt '23
Lachgas N2O kg 265 [41] okt '23
Zwavel Hexafluoride SF6 kg 23500 [41] okt '23

Bronnen

☜ ☞ Scroll binnen de tabel naar links en rechts om de volledige inhoud te zien

42. IPCC, 2014. IPCC AR5.43. IPCC, 2014. IPCC AR5.

1.

RVO, 2023: Nederlandse lijst Energiedragers en standaard CO2 emissiefactoren

2. CE Delft, 2014. STREAM personenvervoer 2014
3. Vervallen
4. Vervallen
5. Vervallen
6. CE Delft, 2011. Conversiefactoren voor de CO2-prestatieladder ProRail Update factoren 2011
7. IPCC 2007 AR4: Myhre, G., D. Shindell, F.-M. Bréon, W. Collins, J. Fuglestvedt, J. Huang, D. Koch, J.-F. Lamarque, D. Lee, B. Mendoza, T. Nakajima, A. Robock, G. Stephens, T. Takemura and H. Zhang, 2013: Anthropogenic and Natural Radiative Forcing. In: Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Stocker, T.F., D. Qin, G.-K. Plattner, M. Tignor, S.K. Allen, J. Boschung, A. Nauels, Y. Xia, V. Bex and P.M. Midgley (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA.https://www.ghgprotocol.org/sites/default/files/ghgp/Global-Warming-Potential-Values (Feb 16 2016)_1.pdf
8. Vervallen
9. Notitie Milieu Centraal, 2022. Methodiek CO2 emissiefactoren personenauto’s
10. Vervallen
11. Vervallen
12. Vervallen
13. JRC (2013) [online] http://iet.jrc.ec.europa.eu/about-jec/downloads
14. Vervallen
15. Vervallen
16. Vervallen
17. Vervallen
18. Vervallen
19. Vervallen
20. Vervallen
21. Vervallen
22. Louwen, 2012. Comparison of Life Cycle Greenhouse Gas Emissions of Shale Gas with Conventional Fuels and Renewable Alternatives. Comparing a possible new fossiel fuel with commonly used energy sources in the Netherlands. Universiteit Utrecht, augustus 2012.
23. CE Delft, 2023. Ketenemissies elektriciteit, actualisatie elektriciteitsmix 2021 Emissiekentallen elektriciteit.
24. Vervallen
25. CE Delft, 2016. Ketenemissies warmtelevering – Directe en indirecte CO2-emissies van warmtetechnieken.
26. Vervallen
27. Vervallen
28. Vervallen
29. Stimular, 2017. Emissiecijfers openbaar vervoer (dec, 2017) . https://www.co2emissiefactoren.nl/co2emissiefactoren/emissiecijfers-openbaar-vervoer-dec-2017/
30. KandT-Zilverberg, 2018. CO2emissiefactoren Nederlandse houtige biomassa. Leveranciers/ondernemers met een eigen toeleveringsketen kunnen met de rekentool E-land CO2 de CO2eq. emissie berekenen of onderzoeken hoe deze is te verbeteren.
31. Ramchandra Bhandari , Clemens A. Trudewind, Petra Zap, 2012. Life Cycle Assessment of Hydrogen Production Methods – A Review.
32. Stimular, CE Delft, 2020. CO2emissies groen gas, samenvattend document.
33. CE Delft, 2020. STREAM Goederenvervoer 2020. Zie het ‘vraag  en antwoordenformulier t.b.v. co2emissiefactoren.nl’ voor brongegevens brandstoffen.
34. Duinn, Rijkswaterstaat, 2021. CO2emissiefactoren Openbaar Vervoer 2021.
35. RHDHV, 2023: Ketenemissies aardgasmix 2022 – 2023
36. RVO, 2021. Duurzaamheidsrapport warmtebedrijven.
37. MilieuCentraal, 2023. Emissiefactoren van vliegverkeer in meer detail.
38.  RVO. Duurzaamheidsrapport warmtebedrijven 2022
39.  CE Delft, 2022. STREAM Personenvervoer
40.  PBL, 2022. Klimaat- en Energie Verkenning 2022.
41.  IPCC, 2014. IPCC AR5.
42.  Milieucentraal 2024: Emissiefactoren elektriciteit, actualisatie obv. elektriciteitsmix 2022
43.  Milieucentraal, 2024. Methodiek CO2 emissiefactoren elektrische personenauto’s, 2023 o.b.v. nieuwe elektriciteitsfactoren.

Algemene toelichting

Doel en Reikwijdte

Deze lijst geeft een overzicht van kentallen die gebruikt kunnen worden voor carbon footprinting: het toerekenen van CO2 aan bedrijfsactiviteiten. Met de cijfers kan bijvoorbeeld de CO2-uitstoot worden berekend van de vervoermiddelen die door een bedrijf worden ingezet of de CO2-uitstoot die het woon-werkverkeer van een werknemer veroorzaakt.

Vrijwel alle gepresenteerde data zijn specifiek voor de Nederlandse situatie (Country Specific), tenzij dat anders is vermeld (aanduiding EUR). Data zijn gebaseerd op de GWP100 (conform internationale afspraken).

Eenheden

De gepresenteerde emissiefactoren zijn uitgedrukt in CO2-equivalenten. Als basis hiervoor zijn in de meeste gevallen de equivalentiefactoren uit IPCC AR5 genomen met een tijdsframe van 100 jaar (GWP100). Raadpleeg de verschillende bronrapportages voor meer informatie hierover.
(IPCC AR5: The Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.]) IPCC 2014:.

CO2-equivalenten:
In de praktijk is kooldioxide (CO2) meestal de dominante emissie bij het berekenen van de invloed op klimaatverandering. Bij sommige activiteiten zijn echter ook andere broeikasgassen relevant, denk aan lachgas (N2O) en methaan (CH4). Lachgas komt vrij bij de productie van biomassa, welke gebruikt wordt als grondstof voor autobrandstof en brandstof voor energiecentrales. Methaan is een bijproduct van de delfstoffenwinning, de energieproductie en verbranding van brandstof. Methaan heeft een 28 keer en lachgas een 265 keer zo groot aardopwarmend vermogen dan CO2.
Met name bij luchtvaart speelt naast de soort emissie ook de locatie een rol. Door de emissie in de hogere atmosfeer ontstaan diverse chemische veranderingen die een versterkend effect hebben. Peters et al. (2009), Lee et al. (2009) en Sausen (2005) schatten dat de som van de effecten voor een 1,9 keer hoger aardopwarmend vermogen zorgt dan op basis van enkel de CO2-equivalenten berekend wordt (dus GWPTOT = 1,9 x GWPCO2).

Scope

De genoemde factoren betreffen CO2-uitstoot die toegeschreven wordt aan het energiegebruik van een bedrijf. We hanteren de well-to-wheel benadering, waarbij de volgende onderdelen in de keten worden meegenomen:

  • (a) Verbranding
    De broeikasgassen die vrijkomen bij het gebruik (bijvoorbeeld van het voertuig), tenzij ze van organische oorsprong zijn. Bij gebruik van biobrandstoffen wordt de CO2-uitstoot via de uitlaat buiten beschouwing gelaten, ervan uitgaande dat deze CO2 deel uitmaakt van de korte koolstofcyclus.
  • (b) Productie
    De broeikasgassen die vrijkomen bij de productie van brandstof uit aardolie, aardgas of biomassa en/of de uitstoot van broeikasgassen bij de opwekking van stroom.
  • (c) Winning
    De uitstoot van broeikasgassen bij de winning van fossiele energiebronnen of de productie en winning van biomassa. Het vrijkomen van in bos en grasland opgeslagen CO2 door directe landgebruiksveranderingen worden daarbij meegenomen, net als indirecte landgebruiksveranderingen (ILUC genaamd). Deze toekenning van de indirecte landgebruiksveranderingen aan de productie van specifieke energiegewassen is echter nog onzeker. De wetenschappelijke kennis op dit vlak neemt snel toe, waarmee deze emissiefactoren mogelijke nog flink zullen wijzigen in de toekomst.

De uitstoot onder (a) wordt aangeduid als tank-to-wheel emissies en de uitstoot onder (b) + (c) als well-to-tank emissies. Het totaal ((a) + (b) + (c)) geeft de (well-to-wheel) emissies van de mobiliteit.

infographic LCA

Nb. De CO2-uitstoot van processen en activiteiten in de vervoerssector die niet direct met de bedrijfsactiviteit te maken hebben (bijvoorbeeld de aanleg van wegen en de bouw van voertuigen of energietechniek) zit niet in de emissiefactoren verwerkt, omdat deze grotendeels onafhankelijk zijn van het gebruik door voertuigen van specifieke bedrijven of individuen. Voor scenariostudies e.d. zijn de infrastructuurketen en de productieketen wel van belang, aangezien ze een substantieel onderdeel zijn van het CO2-profiel van mobiliteitsvoorzieningen, met name die van individueel personenvervoer. Bij de bepaling van de emissies in de brandstofketen worden niet de broeikasgassen meegenomen die vrijkomen door de bouw van elektriciteitscentrales en olieraffinaderijen, of de productie van zonnepanelen of bijvoorbeeld tractors voor de oogst van biomassa. Deze activiteiten worden namelijk toegeschreven aan de infrastructurele keten, die buiten de scope vallen van deze CO2-emissielijst.

Aansluiting met het GHG protocol en CDP

Een rapportage binnen de Corporate Standard van WRI’s GHG protocol, en ook de richtlijnen van het CDP, bestaat uit drie scopes.
In de eerste scope maakt een bedrijf een inventaris op van de directe CO2-emissies ten gevolge van bedrijfsactiviteiten. Deze uitstoot veroorzaakt het bedrijf dus zelf. Deze scope 1 emissies kunnen bestaan uit zowel tank-to-wheel als well-to-wheel emissies, afhankelijk van de activiteiten van het bedrijf. In scope 2 spelen ook indirecte emissies een rol. Het gaat hier om de emissies ten gevolge van energiegebruik, geleverd door derden. Deze emissies worden veroorzaakt door energieproducenten, bij de winning van energiebronnen en conversie van energiebronnen in warmte, gas of brandstoffen. Hier betreft het de processen in het well-to-tank gedeelte van de keten. www.CO2emissiefactoren.nl levert alle emissiefactoren die voor scope 1 en 2 nodig zijn.
In scope 3 gaat het om het opstellen van een inventaris van alle indirecte emissies in de waardeketen. Te denken valt aan de CO2-uitstoot ten gevolge van de productie van energietechniek (centrales) en de productie van voertuigen, de afvalinzameling van (bijvoorbeeld) een kerncentrale en de CO2-uitstoot die is geassocieerd met het gebruik van materialen (CO2-inhoud). Bedrijven die rapporteren over scope 1, 2 en 3 maken een inventaris van zichzelf en alle bedrijven die een rol spelen in hun waardeketen, niet alleen de primaire activiteiten maar ook ondersteunende activiteiten zoals infrastructuur en techniekontwikkeling. Overigens valt CO2 van biogene oorsprong buiten scope 3 en moet volgens een aparte richtlijn gerapporteerd worden.
www.CO2emissiefactoren.nl levert vrijwel geen emissiefactoren die voor scope 3 inventarisaties zijn. Hiervoor zijn andere bronnen te raadplegen. Denk aan MRPI’s, ketenanalyses, de nationale milieudatabase (NMD), en LCA databases.

Aansluiting andere methoden en data

Bovenstaande uitgangspunten komen overeen met andere bekende methoden en tools, zoals:
PAS 2050, WRI GHG Protocol, CEN-EN 16258 (Methodology for calculation and declaration of energy consumption and GHG emissions of transport services (freight and passengers), Ecopassenger, Umwelt Mobil Check, STREAM.
Vrijwel alle gepresenteerde data zijn specifiek voor de Nederlandse situatie (Country Specific), tenzij anders vermeld (EUR). De factoren kunnen dus afwijken van andere emissie databases, zoals die van het VTT Technical Research Centre of Finland (LIPASTO), die van het Department for Environment, Food and Rural Affairs in het Verenigd Koninkrijk en die van The Network for Transport and Environment in Zweden.
De data worden met name gebruikt voor footprint berekeningen van activiteiten, bedrijven en gebieden, maar ook door beleidsmakers, onderzoekers en adviseurs voor het maken van modal shift-berekeningen, beter Openbaar Vervoer en een schoner wagenpark. Data zijn toepasbaar binnen de GRI richtlijnen onder de noemer “national reporting requirements based on the latest GWP rates from recent IPCC assessment reports”

Gebruik

De totale uitstoot van broeikasgassen wordt bij voorkeur berekend door de gebruikte hoeveelheid brandstof(fen) en/of elektriciteit (in eenheden als liter, kg of kWh) van al de gebruikte vervoersopties te vermenigvuldigen met de factoren uit de desbetreffende categorie (brandstoffen voertuigen, brandstoffen energieopwekking, elektriciteit, warmtelevering). Deze berekeningen zijn het meest exact, omdat het reële waarden zijn: het brandstof en/of elektriciteitsverbruik van voertuigen zoals die gemeten zijn in de praktijk.

Als er geen gegevens m.b.t. het brandstof-/energiegebruik voorhanden zijn kan de uitstoot geschat worden met behulp van categorie personenvervoer en categorie goederenvervoer (dit komt bijvoorbeeld voor bij uitbesteed vervoer (in scope 3)).

De uitstoot broeikasgassen door personenvervoer wordt dan geschat door het aantal reizigerskilometers te vermenigvuldigen met de emissiefactoren uit de categorie personenvervoer. Een reizigerskilometer is een eenheid voor de afstand die een individuele reiziger met een bepaald vervoermiddel aflegt. Bij personenauto’s en –bussen moet dus elke individuele reisafstand vermenigvuldigd worden met de factor uit de categorie personenvervoer en vervolgens gedeeld door het aantal inzittenden.

De uitstoot broeikasgassen door goederenvervoer wordt geschat door het aantal tonkilometers te vermenigvuldigen met de emissiefactoren uit de categorie goederenvervoer. Een tonkilometer is een eenheid voor de afstand die een ton goed in een bepaald transportmiddel aflegt.

Initiatiefnemers

Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen

Gebruik je al een instrument voor de CO2 footprint?

De instrumenten zijn een handig hulpmiddel om de CO2-uitstoot te bepalen en te verlagen. Door een instrument te gebruiken krijg je snel inzicht in de uitstoot, kunnen alternatieven worden vergeleken of kun je de CO2-uitstoot van een activiteit compenseren. Ontdek welke instrument er zijn en welke het best past voor jouw situatie.

CO2 footprint maken?

Onderstaande instrumenten maken gebruik van de lijst CO2-emissiefactoren: